“Gia cố” hệ miễn dịch của cơ thể trước biến động của môi trường bên ngoài

Hệ miễn dịch là hệ thống bao gồm các tế bào đặc biệt, protein, các mô và các cơ quan giúp cơ thể chống lại mầm bệnh và vi sinh vật. Miễn dịch còn là quá trình sinh học trong cơ thể hoạt động bằng cách xác định các kháng nguyên lạ và giết chết các vi sinh vật lạ tế bào bất thường. Bằng cách sinh ra kháng thể hay tự tiêu diệt bằng các men tiêu hủy và cơ chế thực bào, cơ thể sẽ khu trú và tiêu diệt các tác nhân xâm nhập từ bên ngoài vào như virus, vi khuẩn, nấm và kí sinh trùng.

Các cơ chế miễn dịch chính ở người

Ở người trưởng thành, hệ miễn dịch được xây dựng và củng cố qua những lần mắc bệnh bằng nguyên tắc “ghi nhớ”. Sau khi tạo kháng thể phù hợp để tiêu diệt thành công một loại kháng nguyên, cơ thể sẽ ghi nhớ và sử dụng cho các lần sau khi tác nhân đó xâm nhập trở lại. Cơ chế này gọi là “miễn dịch chủ động”.

Ở trẻ sơ sinh, hệ thống miễn dịch tạm thời trong những ngày tháng đầu đời được thừa hưởng bằng dòng kháng thể nhận từ sữa mẹ. Cơ chế này gọi là “miễn dịch thụ động”. Kháng thể sẽ suy giảm rất nhanh sau sáu tháng, khi bé bắt đầu cai sữa. Chính vì thế, sau mốc thời gian này, bé thường hay mắc nhiễm trùng và đây là “cơ hội” để xây dựng hệ miễn dịch chủ động cho riêng mình. Tuy nhiên, đối với một số chủng vi khuẩn có độc tính cao, gây bệnh nặng nề, cha mẹ cần “chủ động” phòng chống cho con bằng cách tiêm vaccine.

Các tác nhân xâm nhập từ bên ngoài vào như virus, vi khuẩn, nấm và kí sinh trùng sẽ bị hệ miễn dịch tiêu diệt, không thể gây bệnh.

Nguyên nhân hệ miễn dịch yếu đi

Do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan mà chức năng miễn dịch ấy suy giảm như stress, thiếu rèn luyện thể dục, thiếu dinh dưỡng, mất ngủ…

Các nhân tố hại khác có thể gây nên hệ thống miễn dịch của bạn bị yếu đi bao gồm:nguy

Tuổi: Trẻ nhỏ và người cao tuổi có khả năng miễn dịch thấp hơn.
Béo phì
Nghiện rượu
Điều trị bệnh bằng hóa trị và xạ trị

“Gia cố” chức năng của hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch khỏe mạnh vừa giúp chúng ta phòng chống được các tác nhân gây bệnh, vừa hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Bởi vậy việc biết và thực hiện những biện pháp tăng cường chức năng của hệ miễn dịch là điều vô cùng quan trọng. Bên cạnh những cách thức tăng cường miễn dịch cấp tốc như uống thuốc, sử dụng thực phẩm chức năng… chúng ta cần phải thường xuyên duy trì một hệ miễn dịch mạnh mẽ qua thói quen sống lành mạnh.

1. Giữ một cơ thể khỏe mạnh:

1.1. Chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng

Dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng giúp hệ miễn dịch và sức đề kháng hoạt động tốt.

1.1.1: Ăn nhiều rau củ quả

Bên cạnh rau củ và trái cây giàu vitamin cũng như chất chống oxy hóa, tỏi và một số loại nấm cũng có công dụng kháng sinh, tăng cường sức đề kháng. Tỏi là trung tâm kháng sinh phổ rộng và thúc đẩy hệ miễn dịch phát triển vì sức nóng của tỏi giúp hủy hoạt chất hiệu quả.

Ăn nhiều rau củ quả cùng các loại hạt, các loại đậu sẽ giúp bạn được cung cấp nhiều dinh dưỡng cho cơ thể, từ đó đáp ứng nhu cầu của hệ miễn dịch. Theo một nghiên cứu tiến hành trên những người lớn tuổi, ăn nhiều rau củ và trái cây giúp cải thiện phản ứng của cơ thể với vắc xin Pneumovax, loại vắc xin giúp bảo vệ cơ thể chống lại viêm phổi Streptococcus.

Tỏi và các loại rau củ quả giàu dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch.

1.1.2: Uống nước chanh

Uống một cốc nước chanh ấm vào buổi sáng là cách tuyệt vời để bắt đầu một ngày. Nó không chỉ giúp bổ sung nước mà còn có tác động tích cực đến tiêu hóa để chuẩn bị cho cơ thể tiếp nhận thức ăn bằng cách kích thích tiết dịch tiêu hóa. Ngoài ra, đây cũng là một cách đơn giản để tăng lượng vitamin C, một chất dinh dưỡng quan trọng để hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Uống nước chanh cũng có truyền thống lâu đời trong y học cổ truyền Trung Quốc và Ấn Độ vì nó được cho là có tác dụng làm sạch và giải độc.

Uống một cốc nước chanh ấm vào buổi sáng ngay khi thức dậy là cách tuyệt vời để bắt đầu ngày mới.

1.1.3: Sử dụng thực phẩm bổ sung lợi khuẩn

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra các loại thực phẩm bổ sung giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp và nhiễm trùng dạ dày. Các sản phẩm sữa lên men cũng giúp giảm viêm đường hô hấp ở người lớn và trẻ nhỏ.

Hầu hết mọi người đều nhận thức được lợi ích của việc bổ sung vi khuẩn sống cho hệ tiêu hóa, nhưng đây còn là một cách tuyệt vời để hỗ trợ hệ miễn dịch. Hơn 70% hệ thống miễn dịch nằm trong lớp ruột và được hỗ trợ bởi một cộng đồng vi khuẩn đa dạng. Các lợi khuẩn ở đường ruột có tác động đến cả hệ miễn dịch bẩm sinh và mắc phải. Chúng đã được chứng minh là rút ngắn đáng kể cảm lạnh thông thường và làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Các sản phẩm sữa lên men giúp giảm viêm đường hô hấp

1.2: Tập thể dục đều đặn và thường xuyên

Lười vận động không chỉ khiến cho cơ thể cảm thấy uể oải mà còn làm yếu đi hệ miễn dịch và sức đề kháng. Ngược lại, chỉ cần những bài tập thể dục nhẹ nhàng, ví dụ như đi bộ nhanh, cũng giúp kích thích các tế bào bạch cầu hoạt động tốt hơn, giải phóng hormone endorphin có khả năng giảm đau, giảm căng thẳng và ngủ ngon hơn, từ đó cải thiện khả năng miễn dịch.

Tập thể dục giúp cơ thể luôn có đủ năng lượng cần thiết.

Lồng ghép việc tập thể dục với công việc, gia đình và đời sống xã hội có thể là một bí quyết. Một số người thấy rằng họ sẽ dễ đi tập hơn nếu đi thẳng từ nơi làm việc (vì sẽ không bị phân tán những việc ở nhà).

1.3: Ngủ đủ giấc

Ngủ giúp ngăn chặn các tế bào khỏi bị tổn hại và suy yếu.Thiếu ngủ làm gia tăng lượng hormone cortisol trong cơ thể, kiềm hãm khả năng hoạt động của hệ miễn dịch trong thời gian dài. Một giấc ngủ sâu và đủ được xem như liều thuốc chữa bệnh tuyệt vời cho cơ thể con người.

Giấc ngủ và hệ thống miễn dịch có mối liên hệ chặt chẽ.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có giấc ngủ ngon sau khi chủng ngừa tạo ra nhiều kháng thể bảo vệ hơn so với những người thiếu ngủ, cho thấy vai trò đặc biệt của giấc ngủ trong việc hình thành trí nhớ miễn dịch. Do đó thiếu ngủ trong thời gian dài có thể tác động tiêu cực đến chức năng miễn dịch.

Đi ngủ đúng giờ và tránh ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử trong ít nhất một giờ trước khi vào giường giúp điều chỉnh nhịp sinh học và sản sinh melatonin (hoóc-môn ngủ). Ngâm mình trong bồn tắm muối magiê và đọc sách cũng sẽ giúp bạn ngủ ngon.

1.4: Vệ sinh thân thể sạch sẽ

Để cơ thể sạch sẽ và khỏe mạnh, điều quan trọng nhất là phải luôn rửa tay vì tay tuy là nơi tiếp xúc nhiều nhất với các bề mặt chứa virus vi khuẩn, nhưng do da là phòng tuyến bảo vệ đầu tiên của cơ thể nên virus không thể thâm nhập qua da để gây bệnh. Chỉ khi để tay bẩn tiếp xúc với các bộ phận như mắt, mũi, miệng thì virus mới có thể đi vào cơ thể và tấn công các tế bào của chúng ta. Vậy nên phải luôn rửa tay với xà phòng hoặc gel diệt khuẩn trước khi đụng vào các bộ phận trên hoặc đụng vào thức ăn.

6 bước rửa tay thường quy theo hướng dẫn của Bộ Y tế

1.5: Không hút thuốc, hạn chế uống rượu bia và chất kích thích

Thói quen hút thuốc tác động trực tiếp đến hệ miễn dịch, làm suy giảm miễn dịch và gia tăng nguy cơ viêm phế quản, viêm phổi với cả người hút và người hít khói thuốc. Uống rượu với số lượng nhất định có thể đem lại lợi ích cho sức khỏe. Nhưng nếu lạm dụng rượu bia và chất kích thích sẽ gây ức chế chức năng của các tế bào bạch cầu, làm giảm sức đề kháng và suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể.

Hút thuốc lá và uống rượu bia gây ảnh hưởng xấu tới hệ miễn dịch

1.6: Tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng

Ánh nắng mặt trời tác động đến quá trình sản sinh vitamin D của da. Vào mùa hè, bạn nên phơi nắng khoảng 10–15 phút. Ở một vài nơi, lượng ánh nắng không đủ để cung cấp vitamin D cho cơ thể và đôi khi họ cũng thiếu nguồn cung cấp vitamin D. Điều này khiến cơ thể thiếu vitamin D cần thiết và sẽ làm gia tăng nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp.

Một nghiên cứu vào năm 2010 tiến hành ở trẻ nhỏ cho thấy hấp thụ đủ 1.200 IU một ngày cung cấp vitamin D làm giảm nguy cơ mắc bệnh cúm A. Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A chủng H1N1, H5N1 và H7N9 gây nên. Mặt khác, một nghiên cứu vào năm 2012 cho thấy người mắc bệnh ung thư kết trực tràng nỗ lực hấp thu 1.000 IU một ngày đã thất bại trong việc bảo vệ cơ thể chống lại viêm nhiễm đường hô hấp trên.

Tiếp xúc với ánh nắng giúp cơ thể rắn rỏi và chống chọi với tác nhân gây bệnh tốt hơn.

2. Bảo đảm sức khỏe tinh thần và tâm trạng tích cực:

2.1: Kiểm soát căng thẳng:

Khi căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra các hormone như cortisol và adrenaline làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Căng thẳng trong một thời gian dài khiến con người dễ mắc các bệnh từ thông thường cho đến nghiêm trọng hơn, bao gồm tim mạch và tăng huyết áp. Thực hành thiền hoặc tập yoga là cách để giảm căng thẳng, cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Yoga là một phương pháp giảm stress vô cùng hiệu quả.

2.2: Sống hạnh phúc:

Những người có đời sống tinh thần với tình bạn và tình yêu tốt đẹp thường có xu hướng khỏe mạnh hơn. Một nghiên cứu cho thấy mức protein trong hệ thống miễn dịch, gọi là immunoglobulin A (IgA), sẽ tăng cao hơn ở người trưởng thành có quan hệ tình dục đều đặn và lành mạnh. Sống hạnh phúc sẽ hỗ trợ hệ miễn dịch bằng cách giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ, bảo vệ toàn diện cơ thể khỏi các căn bệnh một cách tự nhiên mà không cần dùng đến bất kỳ loại thuốc nào.

Lời kết

Tóm lại, vai trò của hệ thống miễn dịch là thực hiện các phản ứng nhanh và chuyên biệt nhằm bảo vệ cơ thể chống lại những mầm bệnh ngoại lai. Sức đề kháng của cơ thể đối với những đợt cảm cúm thông thường cho đến một số bệnh lý nguy hiểm cho thấy tầm quan trọng của hệ miễn dịch. Mặc dù các rối loạn liên quan đến hệ miễn dịch và sức đề kháng thường rất khó ngăn chặn, con người vẫn có thể xây dựng hệ miễn dịch của cơ thể mạnh mẽ hơn nhờ vào lối sống khoa học và sự phối hợp chặt chẽ với bác sĩ nếu mắc bệnh.

Bên cạnh đó, hiện nay có một phương pháp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể một cách hiệu quả, đó là Liệu pháp tăng cường hệ miễn dịch tự thân. Là văn phòng đại diện độc quyền của viện Y liệu Pháp nhân KIHOUKAI Nhật Bản, bệnh viện đi đầu trong lĩnh vực nghiên cứu tế bào tự thân, công ty TNHH Doctor B&H luôn mong rằng sẽ giúp quý khách hàng bảo vệ sức khỏe với những kiến thức chính xác và hiệu quả.

Xem thêm những bài viết tương tự:

Hệ miễn dịch có thể đề cao chức năng bằng liệu pháp miễn dịch tự thân

Tế bào NK đóng vai trò quan trọng trong cơ thể con người

Kiểm tra miễn dịch NK – điều ta hay bỏ qua

Địa chỉ: Daeha Center Building, 360 Kim Mã, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Văn phòng: (024)66666059

Hotline: 0868006611

Email: info@doctorbh.vn

Website: doctorbh.vn